Indonezja, zwana oficjalnie Republiką Indonezji, to wyspiarskie państwo położone w Azji Południowo-Wschodniej oraz w Oceanii, ze stolicą w Dżakarcie, megametropolii liczącej ponad 10 mln mieszkańców[1]. Indonezja jest największym krajem wyspiarskim na świecie z ponad trzynastoma tysiącami wysp. Jest 14-tym pod względem powierzchni i 4-tym najludniejszym krajem na świecie (ponad 260 milionów mieszkańców). Jest także krajem z największą liczbą wyznawców islamu na świecie. Jawę, najgęściej zaludnioną wyspę na świecie, zamieszkuje ponad połowa ludności tego kraju (ponad 140 milionów ludzi na obszarze mniejszym niż ½ Polski).

 

 

Walutą używaną w Indonezji jest rupia indonezyjska (IDR)[2].
W Indonezji jest w użyciu ok. 250 różnych języków, a status języka urzędowego ma język indonezyjski (bahasa Indonesia), który jest językiem ojczystym dla ok. 40% mieszkańców państwa. Co ciekawe, flaga Indonezji jest praktycznie identyczna jak flaga Monako[3] (i ma te same kolory co flaga polska, z tym że pas czerwieni jest na górze).
 

Indonezja jest członkiem m.in. takich organizacji międzynarodowych jak G20, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), ONZ oraz Światowej Organizacji Handlu (WTO). Nie jest natomiast członkiem Porozumienia w sprawie zamówień rządowych (GPA), co oznacza, że nie ma obowiązku zapewnienia wykonawcom z innych krajów równego i niedyskryminacyjnego dostępu do swoich zamówień publicznych. Warto jednak zwrócić uwagę, że od 2016 r. Komisja Europejska prowadzi negocjacje z rządem Indonezji w celu zawarcia umowy o wzajemnym dostępie do rynku zamówień publicznych.

 

Przepisy o zamówieniach publicznych

 

Przepisom o zamówieniach publicznych w Indonezji podlegają zakupy rządowe m.in. dóbr, robót budowlanych, usług konsultingowych, oraz innych usług. Szacuje się, że w ramach zamówień publicznych wydatkowane jest ok. 30% budżetu państwa. Co ciekawe, w Indonezji brak jest jednej ogólnej ustawy o zamówieniach publicznych. Zamiast tego kwestie te uregulowano w kilku, nierzadko sprzecznych ze sobą, rozporządzeniach i dekretach prezydenckich. Do najważniejszych aktów prawnych należą:

- Dekret Prezydencki Nr 80/2003, który był od czasu przyjęcia 7-krotnie nowelizowany (ostatnio Rozporządzeniem Prezydenta Nr 95/2007) (KEPUTUSAN PRESIDEN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 80 TAHUN 2003. TENTANG. PEDOMAN PELAKSANAAN PENGADAAN BARANG/JASA PEMERINTAH) oraz

- Rozporządzenie Prezydenta Nr 54/2010 (PENJELASAN. ATAS. PERATURAN PRESIDEN REPUBLIK INDONESIA. NOMOR 54 TAHUN 2010. TENTANG. PENGADAAN BARANG/JASA PEMERINTAH).

 

Zgodnie z art. 104 Rozporządzenia Prezydenta nr 54/2010, firmy zagraniczne mogą uczestniczyć w przetargach jedynie wspólnie z wyznaczonym partnerem krajowym. Samodzielne uczestniczenie w przetargu firmy zagranicznej jest możliwe, jednak tylko w przypadku, jeśli nie istnieje na rynku firma lokalna, która posiada możliwość dostarczenia objętych przetargiem produktów lub usług.
 

Firmy zagraniczne mogą natomiast samodzielnie uczestniczyć w przetargach, których wartość przewyższa określony próg:

  • 100 miliardów IDR (ok. 7,5 mln USD) w przypadku robót budowlanych,
  • 20 miliardów IDR (ok. 1,50 mln USD) w przypadku dóbr i usług (z pominięciem usług konsultingowych),
  • 10 miliardów IDR (ok. 750 tys. USD) w przypadku usług konsultingowych.
     

Dodatkowo, art. 97 ww. Rozporządzenia Prezydenckiego nr 54/2010 stanowi, że w przypadku przetargów rządowych istnieje obowiązek skorzystania z oferty tych uczestników przetargów, którzy oferują dobra lub usługi wykonane na rynku krajowym w co najmniej 40%.
 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wyróżnia się następujące procedury udzielania zamówień publicznych:

- przetarg otwarty,
- procedura uproszczona,
- zamówienie bezpośrednie.

 

W przypadku przetargu otwartego wykonawcy mogą składać oferty w odpowiedzi na opublikowane ogłoszenie. Warto dodać, że w 2003 r. zniesiono ograniczenie, zgodnie z którym oferty mogli składać jedynie wykonawcy mający siedzibę w tej samej prowincji co zamawiający.
W procedurze uproszczonej zamawiający ma obowiązek zaprosić do złożenia ofert co najmniej trzech wykonawców. Procedura ta może być zastosowana w odniesieniu do zamówień o wartościach pomiędzy progami 100 i 200 mln IDR.
Wreszcie zamówienie bezpośrednie, gdzie zamawiający kupuje usługi lub dostawy bezpośrednio od wykonawcy wybranego według jego uznania, może być zastosowane w przypadku zamówień mniejszej wartości.
 

Zamawiający mają obowiązek powoływania komisji przetargowych w przypadku zamówień o wartości szacunkowej przekraczającej 50 mln IDR. Umowa z wybranym wykonawcą powinna zostać podpisana w ciągu 14 dni od dnia poinformowania go o wyborze oferty. Wykonawca obowiązany jest wszakże do wniesienia gwarancji w wysokości 5% wartości umowy.

 

Instytucje odpowiedzialne za zamówienia publiczne

 

Agencja ds. Polityki Zamówień Publicznych jest niezależną, centralną instytucją odpowiedzialną za zamówienia publiczne (ind. Lembaga Kebijakan Pengadaan Barang/Jasa Pemerintah, “LKPP”, adres internetowy: www.lkpp.go.id). LKPP została utworzona w 2007 r. na mocy Prezydenckiego Rozporządzenia Nr 106/2007. W 2017 r. Agencja obchodziła zatem swoje 10 urodziny. LKPP podlega bezpośrednio Prezydentowi Indonezji. Realizując swoje zadania LKPP musi je koordynować z Ministerstwem Planowania Krajowego. Do zadań LKPP należy kształtowanie krajowej polityki zamówień publicznych, opracowywanie projektów przepisów o zamówieniach publicznych, udzielanie zamawiającym wsparcia technicznego oraz doradztwa w prowadzeniu postępowań o zamówienia publiczne na dostawy lub usługi, a także przeprowadzanie egzaminów na certyfikowanych urzędników ds. zamówień publicznych. Każdy podmiot wydający środki publiczne jest zobowiązany do powołania w ramach swojej struktury organizacyjnej komórki zajmującej się zamówieniami zgodnie z wytycznymi LKPP.
 

W 2008 r. rząd Indonezji stworzył INAPROC (Indonesia Procurement), czyli krajowy system zamówień elektronicznych (https://inaproc.lkpp.go.id). Portal INAPROC zawiera plany zamówień publicznych oraz ogłoszenia o zamówieniach przez ministerstwa, agencje i samorządy. Ponadto portal ten zapewnia dostęp do elektronicznych usług zaopatrzenia, katalogu towarów e-zakupy oraz czarnej listy dostawców.
 

Instytucje, które organizują przetargi w Indonezji o największej wartości to m.in.:

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Prezydenta Nr 54/2010 oferenci są uprawnieni do wnoszenia protestów wobec decyzji zamawiających. Problem jednak w tym, że równocześnie przepisy nie określają bliżej mechanizmów ani procedur rozpatrywania tych protestów. Właściwe przepisy stanowią jedynie, że wykonawcy mają 5 dni na wniesienie odwołania, zamawiający powinien je zaś rozpatrzyć w ciągu maksymalnie 15 dni.

 

 

 

 

[1] Wielka Dżakarta, z sąsiadującymi miastami tworzącymi jeden organizm miejski, ma ponad 32 mln mieszkańców.

[2] 1 USD to ok. 13500 IDR.

[3] Flagi różnią się nieco szerokością: stosunek wysokości do szerokości we fladze Indonezji to 2 do 3, w przypadku Monako to 4 do 5.