Programy Norma posiadają funkcję Wstaw obiekt wywoływaną z menu Pozycja. Służy ona do tego, aby móc wstawiać do tworzonego kosztorysu pozycje uproszczone, których wartość wynika z wartości wyliczonych w innym, wcześniej utworzonym kosztorysie. Taką pozycją – obiektem może być dowolna pozycja z innego kosztorysu, dział dowolnego poziomu, albo nawet cały kosztorys.

 

Po wybraniu hasła Wstaw obiekt pokaże się na ekranie dialog wyboru kosztorysu. Gdy wybierzemy kosztorys, pojawi się okno Wczytywanie danych obiektu.

 

Rys.1. Okno wyboru fragmentu kosztorysu

 

Podzielone jest ono na trzy pola. W polu głównym znajduje się przedstawiona w formie drzewa struktura kosztorysu. Rozwijając poszczególne gałęzie drzewa możemy dojść poprzez poziomy działów do pojedynczych pozycji kosztorysu i zaznaczyć ten element, który chcemy wstawić do kosztorysu aktualnie tworzonego. Jeżeli dla wstawianego elementu zostały określone parametry ekonomiczno-techniczne, to są one wykazane w lewym dolnym polu. (O roli parametrów ekonomiczno-technicznych w kosztorysie szczegółowo pisałem w artykule Co to są i do czego służą parametry ekonomiczno- techniczne - BzG nr 4/2006). Dzięki temu użytkownik może wybrać odpowiednią jednostkę obmiaru widząc jednocześnie wyliczoną dla niej cenę jednostkową. W przypadku pozycji rolę parametrów ekonomiczno-technicznych pełni obmiar pozycji i przypisana do niego jednostka miary. Dodatkowo jest tu też podana jako jednostka sztuka i obmiar 1, czyli taka pozycja będzie traktowana jako jednokrotne wykonanie danej roboty. Prawe pole okna Wczytywanie danych obiektu służy do określenia aktywności wariantów (oczywiście, o ile takie w kosztorysie źródłowym występują). Po lewej stronie u dołu okna znajdują się trzy hasła: Wczytać koszty bezpośrednie RMS, Wczytać wartość całkowitą i Aktualizować wczytaną wartość. Zaznaczenie drugiego z nich spowoduje, że koszty bezpośrednie, nawet jeżeli zostaną wczytane, to traktowane będą jedynie informacyjnie. Wartość pozycji będzie wyliczana poprzez jej cenę jednostkową. Gdy zaznaczymy pierwsze z haseł, a nie zaznaczymy drugiego, to wartość całkowita zostanie wyliczona z kosztów bezpośrednich z uwzględnieniem określonych dla kosztorysu narzutów. Trzecie hasło służy do powiązania na stałe wprowadzonego obiektu z kosztorysem, z którego został pobrany. Zaznaczenie tego hasła spowoduje, że jeżeli w kosztorysie źródłowym zostaną dokonane zmiany mające wpływ na wartość obiektu i zostanie on zapisany na dysk pod tą samą nazwą i w tej samej lokalizacji, to podczas kolejnego wczytania kosztorysu zawierającego obiekt, jego wartość zostanie zmieniona. Jeżeli podczas wprowadzania obiektu nie zaznaczyliśmy hasła Aktualizować wczytaną wartość, to możemy to zrobić wykorzystując zakładkę Ceny jedn. w oknie edycji danych pozycji, na której znajduje się takie samo hasło.

 

Rys.2. Hasło aktualizacji wartości obiektu w oknie Pozycja

 

Jak widać dzięki funkcji Wstaw obiekt, użytkownicy Normy mogą wszystkie opracowane wcześniej kosztorysy traktować jak cenniki obiektów. Należy jednak pamiętać o tym, że podobnie jak ceny w cennikach, tak wartości w kosztorysie będącym źródłem obiektów nie są w momencie wczytywania w żaden sposób przeliczane. Oznacza to, że nie jest aktualizowana stawka robocizny, ceny elementów RMS, ani kursy walut. Przeliczenie wartości zostanie dokonane jedynie w sytuacji, gdy waluta kosztorysu źródłowego była inna niż waluta kosztorysu wynikowego.

 

Oczywiście do przenoszenia pojedynczych pozycji nie trzeba stosować mechanizmu Wstaw obiekt. Wystarczy wczytać do programu oba kosztorysy i w menu Okno wybrać Sąsiadujące pionowo lub Sąsiadujące poziomo wybierając jednocześnie dla obu kosztorysów widok zestawienia pozycji. Przy takim ustawieniu można bardzo łatwo i wygodnie kopiować pozycje z jednego do drugiego poprzez przeciąganie myszką.

 

Rys.3. Wstawianie pozycji z kosztorysu źródłowego do wynikowego metodą przeciągania

 

Na zakończenie wypada napisać, że na bazie funkcji Wstaw obiekt został zbudowany mechanizm importu danych z kosztorysu do „wyceny inwestycji” (WKI) przy użyciu programu Viking, który jest najnowszym produktem firmy Athenasoft.

 

Rys.4. Import danych z kosztorysu do inwestycji w programie Viking