I. Uśrednianie cen wprowadzanych z cennika

 

Podczas wprowadzania cen z cennika często zdarza się, że mamy do wyboru kilka elementów tego samego typu, a ponieważ nie chcemy wybrać konkretnego, to wolelibyśmy uzyskać cenę średnią. Autorzy Normy postanowili umożliwić użytkownikom automatyzację tej operacji.

 

 

Rys. 1. Pobieranie z cennika ceny uśrednionej

 

Jeżeli w oknie Wybór elementu RMS i jego ceny zaznaczymy kilka elementów (wykorzystując klawisze Shift lub Ctrl), program pobierze ceny wszystkich wskazanych i dokona uśrednienia. Ponieważ w takiej sytuacji nie można dokonać zamiany RMS-a, więc przycisk Zamień RMS jest nieaktywny. Operacja uśredniania zostanie wykonana po użyciu przycisku Wybierz cenę.
Cóż jednak się stanie, gdy cena któregoś ze wskazanych elementów jest podana na jednostkę inną niż pozostałych? Wówczas program zachowa się tak, jak dotychczas zachowywał się w sytuacji, kiedy z cennika pobierał cenę elementu o jednostce innej niż element wyceniany. Po prostu zapyta o współczynnik przeliczenia jednostek.

 

 

Rys. 2. Okno współczynnika jednostek

 

Podobnie możemy postąpić, gdy zmieniając dane elementu w oknie Edycja danych RMS w polu Szukaj RMS w użyjemy przycisku Cenniku.

 

 

Rys. 3. Uśrednianie cen w oknie Szukaj elementu RMS

 

II. Funkcja wyłączania / włączania szukania cen

 

Jeśli do kosztorysu dołączony jest cennik, to w sytuacji gdy wprowadzamy nową pozycję, program dla każdego z jej elementów usiłuje znaleźć cenę. Jeżeli znajdzie kilka o podobnym indeksie, to wyświetla ich listę i pyta nas o decyzję, który wybrać. Przedłuża to czas wprowadzania pozycji i, co tu dużo mówić, bywa irytujące. Dotychczas radziliśmy użytkownikom Normy, aby cenniki dołączali dopiero po wprowadzeniu pozycji. Ale co zrobić, gdy wprowadziłem część pozycji, wyceniłem, a teraz chcę wprowadzać następne? Można oczywiście odłączyć cennik, wprowadzić pozycje i następnie ponownie dołączyć cennik. Wyjście to ma jednak dwie wady. Po pierwsze wymaga trochę „klikania”. Po drugie trzeba zapamiętać, jaki cennik był podłączony, co może sprawiać niejaki kłopot, szczególnie w sytuacji, gdy podłączonych było kilka. Można też było wejść w Opcje / Programu i na zakładce Szukanie cen ustawić Wyłączone. To jednak też nie jest najlepszym rozwiązaniem bo po pierwsze wymaga kilku „kliknięć”, po drugie jeżeli pracuję z kilkoma kosztorysami, to zadziała we wszystkich niezależnie od mojej woli, po trzecie nie mając informacji o tym, że szukanie cen jest wyłączone, mogę nieświadomie nie wykorzystać danych z cennika.
W Normie 4.24 rozszerzono menu Ceny o hasło Wyłączone szukanie cen.

 

 

Rys. 4. Nowe menu Ceny

 

Gdy wybierzemy to hasło, obok nazwy cennika w prawym, dolnym rogu ekranu pojawi się znak zakazu . Będzie to wyglądało tak: . W rezultacie cennik (cenniki) będzie cały czas podłączony do kosztorysu, ale nie będzie przeglądany podczas wprowadzania pozycji. Cennik zostanie uaktywniony po ponownym użyciu hasła Wyłączone szukanie cen.
Znak pojawi się przy nazwie cennika również wtedy gdy szukanie cen zostanie wyłączone w opcjach programu. W takiej sytuacji hasło Wyłączone szukanie cen stanie się nieaktywne (zostanie wyszarzone).

 

III. Szybkie przesuwanie katalogów w obrębie listy

 

W tym numerze Buduj z Głową w artykule „Nie chcę się gubić w spisie katalogów” opisuję w jaki sposób użytkownik może sobie uporządkować listę katalogów, aby dostosować ją do swoich potrzeb. Artykuł ten jednak był pisany, gdy jeszcze nie zostały zakończone prace nad wersją 4.24. Dlatego wymaga drobnego uzupełnienia.
Otóż pisząc o przeciąganiu katalogów metodą drag&drop nie zaznaczyłem, że długie przeciąganie, na przykład z początku na koniec listy, wymaga trochę cierpliwości, bo trwa długo. Dlatego w najnowszej wersji wprowadzono do menu podręcznego dwa dodatkowe hasła: Wytnij do schowka i Wklej ze schowka.

 

 

Rys. 5. Menu podręczne okna wyboru katalogów

 

Z funkcji tej należy korzystać w ten sposób, że zaznaczamy jeden lub kilka katalogów, które chcemy przemieścić w obrębie listy i wybieramy hasło Wytnij do schowka. Następnie możemy się szybko przemieścić w odpowiednie miejsce listy za pomocą kółka myszki lub suwaka bocznego paska. Teraz wystarczy wskazać miejsce wstawienia i wybrać hasło Wklej ze schowka. Ponieważ po wklejeniu schowek nie jest automatycznie opróżniany, katalogi do niego wycięte można wkleić do kilku grup.

 

Uwaga: Należy pamiętać, że wszelki modyfikacje spisu katalogów możliwe są jedynie, gdy jest widoczny pasek modyfikacji wywoływany ikoną .

 

IV. Ułatwienie w pobieraniu cen średnich z systemu InterCenBud

 

W poprzednim numerze Buduj z Głową (3/2008) w artykule „Ceny średnie w InterCenBudzie” opisałem w jaki sposób można na podstawie danych systemu InterCenBud utworzyć cennik zawierający zamiast cen producentów, ceny średnie. Artykuł ten jest też dostępny na www.bzg.pl w dziale Warsztat kosztorysanta. W wersji 4.24 programu Norma operacja ta została jeszcze bardziej uproszczona.
Do dialogu Parametry szukania RMS w InterCenBudzie (we wspomnianym artykule Rys. 3.) dodane zostało pole Zakres cen.

 

 

Rys. 6. Zakładka Konfiguracja baz w opcjach programu

 

Jeżeli zaznaczone zostanie hasło Średnie, to elementy pola Dostawca / producent staną się nieaktywne i program wstawi do tworzonego cennika wyłącznie ceny uśrednione.

 

V. Nowe tablice przeliczników obmiarowych

 

Artykuł „Korzystanie z tablic przeliczników obmiarowych w Normie” zamieszczony w Buduj z Głową 2/2008 opisuje jak korzystać z mechanizmu podpowiedzi przeliczników obmiarowych. Była w nim zapowiedź rozszerzenia zestawu tablic przelicznikowych. W obecnej wersji dołączamy tablice pomocne przy obmiarowaniu robót malarskich, trakcyjnych, kolejowych i mostowych,
 

 

Rys. 7. Tytuły nowych zestawów tablic przeliczników obmiaru

 

W zestawie Rurociągi znajduje się tablica 0002 z KNR nr 7-12, w której podano powierzchnię 1 m rurociągu w zależności od średnicy, w zestawie Objętości wykopów znajduje się tablica 0002 z KNR nr 5-09 określająca objętości wykopów pod fundamenty dla słupów trakcyjnych w zależności od ich masy, zestaw Roboty kolejowe zawiera tablicę 0002 z KNR nr 2-37, w której podane są masy jednostkowe materiałów składowych nawierzchni torowej, w zestawie Roboty mostowe jest tablica 0002 Tablica przeliczeniowa powierzchni przekroju i objętości drewna z KNR nr 2-33. Zestaw Malowanie elementów składa się z tablic KNR nr 7-12; 9903 Kraty, blachy i okna podającej współczynniki określające stosunek powierzchni malowanej do powierzchni rzutu elementu na płaszczyznę oraz 9904 Ściany wzmocnione kształtownikami podającej współczynniki, które należy stosować do obmiaru przy kosztorysowaniu malowania ścian metalowych wzmacnianych dodatkowymi elementami.

 

 

Rys. 8. Współczynniki obmiarowe dla malowania ścian wzmocnionych