Studiujesz budownictwo lub kierunek pokrewny?
Skorzystaj z oferty za 1 zł
Polecamy e-wydanie kwartalnika „Buduj z Głową”. Przygotowaliśmy je z myślą o inżynierach, projektantach i wykonawcach, a także dla pracowników administracji państwowej oraz samorządowej, którzy realizują inwestycje budowlane. Naszą specjalnością są tematy związane z kosztami budowy, cenami i stawkami oraz kalkulacjami kosztorysowymi. Oprócz tego w numerze znajdziecie omówienia zmian w przepisach, artykuły na temat projektowania i wykonawstwa, opisy nowych technologii i ciekawych inwestycji. Artykuły piszą dla nas naukowcy i praktycy, co z jednej strony zapewnia dostęp do profesjonalnej wiedzy, a z drugiej – dużą dawkę porad wynikających z doświadczeń autorów. E-wydanie jest dostępne w postaci PDF.
Zapraszamy do czytania i na naszą stronę internetową bzg.pl
Studiujesz budownictwo lub kierunek pokrewny?
Skorzystaj z oferty za 1 zł
Do tej pory problemem była m.in. nadmierna liczba dokumentów, których wymagano na samym starcie inwestycji. Organ, który wydawał pozwolenie na budowę, nie weryfikował projektu budowlanego pod kątem technicznym, a jedynie sprawdzał kompletność dokumentów. Projekt techniczny, który stanowi około 35% całej dokumentacji, to szczególne warunki techniczne i bardzo szczegółowe opisy dla danego obiektu budowlanego. Często zmienia się on w procesie inwestycyjnym.
Prezentacja opinii ekspertów, w jaki sposób najnowsze zmiany w Prawie budowlanym wpłyną na proces inwestycyjny. Eksperci komentują m.in. ograniczenie liczby dokumentów wymaganych na starcie inwestycji i zawartości projektu budowlanego oraz zmiany sprzyjające szybszemu przyłączaniu nowych inwestycji do sieci. Czy inwestorzy poczują się bezpieczniej, w związku z tym, że ustalono maksymalny 5-letni termin na stwierdzenie nieważności decyzji pozwolenia na budowę lub pozwolenia na użytkowanie? Czy sprawdzi się uproszczona procedura legalizacji samowoli dla ponad 20-letnich budynków? Plusy i minusy nowych przepisów.
Tylko w budownictwie wielorodzinnym Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) odnotował w I półroczu 2020 r. wzrost liczby pozwoleń na budowę. Mniej było ich m.in. na domy jednorodzinne, budynki zamieszkania zbiorowego czy użyteczności publicznej. Dane GUNB dotyczące pozwoleń na budowę nie pozostawiają złudzeń: producenci materiałów budowlanych i firmy wykonawcze muszą się liczyć ze spadkiem inwestycji, a w konsekwencji – zamówień.
Autor zwraca uwagę na trendy na rynku budowlano-mieszkaniowym i przedstawia dane statystyczne po pierwszych ośmiu miesiącach br. Analiza dotyczy ruchu budowlanego i liczby pozwoleń na budowę we wszystkich typach budownictwa, sytuacji na rynku mieszkaniowym, spadków produkcji budowlano-montażowej oraz stanu realizacji inwestycji drogowych. Szczególną uwagę poświęcono inwestycjom OZE – instalacjom fotowoltaicznym i nowym regulacjom dla farm wiatrowych.
Prognozowane przez nas ogólnopolskie stawki robocizny kosztorysowej oraz wskaźniki narzutów obliczono zgodnie z zasadami metodycznymi opracowanymi przez prof. dr hab. Romualda Kotowskiego, w oparciu o dane GUS. W zestawieniu uwzględniono korektę na podstawie wskaźników rzeczywistych za III kw. 2020 r.
Prognozowane poniżej stawki robocizny kosztorysowej dla pięciu podstawowych rodzajów robót odzwierciedlają pełne rzeczywiste koszty pracy, obejmujące wynagrodzenie brutto wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne i podatkami oraz wydatki pozapłacowe związane z pozyskaniem i utrzymaniem pracownika.
Po dużych wzrostach w latach 2017-2018, ceny materiałów budowlanych zaczęły hamować już w 2019 roku, średni wzrost cen materiałów budowlanych wyniósł wtedy 3,6%. Rok 2020 wykazuje mniejszą dynamikę wzrostów – do września wyniosła 1,4%. Musiałoby dojść do załamania rynku, żeby ceny w końcówce roku wzrosły 10-krotnie, do poziomu 15% prognozowanego przez ekspertów. Ale skoro nawet koronawirus nie namieszał w cenach, to do końca roku powinniśmy obserwować podobną jak dotychczas dynamikę wzrostu i spadku cen.
W artykule podano tendencje zmian cen dla dwudziestu grup materiałów i produktów budowlanych po dziewięciu miesiącach br. wraz z porównaniem cen z września 2020 do września 2019.
W każdej pracy zawodowej towarzyszy nam uczucie mniejszego lub większego stresu. Czy w takim razie praca kosztorysanta należy do stresujących? ... Cóż ci, którzy nie kosztorysują powiedzą, że to bułka z masłem, a ci bardziej doświadczeni stwierdzą, że kosztorysant jest jak saper na polu minowym, jeden błąd i... mamy prze- lub niedoszacowany kosztorys. Skutkuje to najczęściej odrzuceniem oferty lub dokładaniem do interesu.
Funkcja Sprawdź służy nie tylko do sprawdzenia ewentualnych błędów w kosztorysie, takich jak brak pozycji czy zerowa cena. Dzięki niej możemy porównać zawartość dowolnej pozycji do bazowego KNR np. zmienione rodzaje nakładów, zmienione nakłady jednostkowe RMS oraz opisy pozycji. Dodatkowo dzięki zastosowaniu funkcjonalności Sprawdź otrzymamy czytelną, graficzną prezentację wprowadzonych zmian (czerwony kolor oznacza elementy nowe, a niebieski stare i usunięte). Mamy również możliwość wycofania naniesionych wcześniej poprawek dla całości lub wybranych elementów kosztorysu, a tworzenie różnych wersji zapewnia pełną historię czynności wykonanych podczas korekty danych.
Drewno klejone warstwowo (ang. GL – glued laminated timber) jest rodzajem drewna konstrukcyjnego, którego proces klejenia kolejnych warstw (lameli) o grubości zwykle wynoszącej 40 mm, dzięki zaawansowanej technologii wykonania, zapewnia wysoką jakość elementów konstrukcyjnych.
Materiał ten umożliwia zaprojektowanie rozwiązań, w których istotna jest nie tylko nośność konstrukcji, ale również zwiększona rozpiętość elementów konstrukcyjnych, stabilność zachowania nadanego pierwotnie kształtu.
Celem artykułu jest wskazanie najważniejszych czynników kształtujących ceny jednostkowe konstrukcji dachów z drewna klejonego warstwowo. Skupiono się na charakterystyce przyczyn, przez które ceny kosztorysowe wyliczane na etapie budżetowania inwestycji polegających na realizacji tego rodzaju konstrukcji są niższe nawet o ponad 30% w odniesieniu do poziomu cen rynkowych wykonawców. Autor analizuje wpływ niestandardowych wymiarów elementów konstrukcyjnych, wielkości zamówienia, warunków na placu budowy, komponentów stalowych konstrukcji, kosztów transportu i montażu przez wyspecjalizowane brygady robocze, a także uszczegółowienia projektu wykonawczego.
Korek jest produktem naturalnym otrzymywanym z kory dębu korkowego. Otrzymywane z niego wyroby mają dobrą izolacyjność termiczną, są niepalne i wpływają na poprawę akustyki pomieszczeń. Stąd znakomicie nadają się na wykończenie ścian w sypialni, w salonie, znajdą zastosowanie w wystroju biura lub restauracji. Panele wykonane są z dwóch warstw: podkładowej, tzw. aglomeratu, czyli drobno mielonego korka i wierzchniej z grubego korka dekoracyjnego.
Przedstawienie oferty rynkowej i cen paneli 3D: korkowych, z litej kory dębu korkowego, z recyklingu (z korków do wina), z korka ekspandowanego oraz paneli mosiężnych. Zasady montażu paneli i szczegółowa kalkulacja kosztów wykończenia ściany dla czterech najpopularniejszych typów paneli.
ETICS to układ mocowanych do ściany, współpracujących i kompatybilnych ze sobą materiałów, będących termoizolacją oraz warstwą elewacyjną (rys. 1). System ten składa się ze składników podstawowych i uzupełniających, z których każdy pełni inną funkcję: termoizolacja zapewnia odpowiednią izolacyjność cieplną, zaprawa klejąca oraz łączniki mechaniczne (jeżeli są stosowane) odpowiadają za odpowiednią stateczność konstrukcyjną układu, mocują termoizolację do przegrody…
Autor radzi, jakie czynniki należy wziąć pod uwagę przed przystąpieniem do ułożenia nowego ocieplenia na istniejącym. Zwraca uwagę na sytuacje (i pokazuje przykłady na zdjęciach), w których niedopuszczalne jest wykonanie wtórnego ocieplenia bez demontażu pierwotnego. Przypomina o konieczności wykonania kompleksowych obliczeń cieplno-wilgotnościowych, wykluczających niebezpieczeństwo wystąpienia kondensacji dla projektowanego układu oraz o sprawdzeniu wymogów przeciwpożarowych. Udziela praktycznych wskazówek dotyczących zawartości projektu docieplenia układanego na istniejącym ociepleniu.
Silikaty to materiał naturalny, produkowany z piasku, wapna i wody. Nie wykazują promieniotwórczości i nie emitują szkodliwych substancji. W razie rozbiórki domu można poddać je recyklingowi. Są bardzo twarde i trwałe, mają najwyższą wśród materiałów murowych wytrzymałość na ściskanie (15-25 MPa). Dzięki temu można z nich wznosić węższe ściany konstrukcyjne (15 lub 18 cm) niż na przykład z betonu komórkowego czy pustaków ceramicznych (24 lub 25 cm).
W artykule przedstawiono najważniejsze właściwości bloczków silikatowych. Wapienno-piaskowe elementy murowe mogą być wykorzystane do wznoszenia ścian konstrukcyjnych i działowych domów jednorodzinnych, bloków mieszkalnych, obiektów przemysłowych i użyteczności publicznej. Dostępne są systemy bloczków pełnych lub drążonych, z których można wznosić ściany o wysokich walorach użytkowych. Silikaty to materiał na dom o dużej bezwładności cieplnej i wysokiej izolacyjności akustycznej. Są też wykorzystywane do wznoszenia przegród ogniowych.
BIM jest obecnie bardzo dynamicznie rozwijająca się technologią wspomagającą proces projektowania oraz zarządzania budową. Spróbujmy na wstępie rozszyfrować znaczenie określenia BIM. BIM może zarówno oznaczać: Building Information Model – model informacji o obiekcie budowlanym, Building Information Modelling – modelowanie informacji o obiekcie budowlanym, Building Information Management – zarządzanie informacją o obiekcie budowlanym.
W artykule zostały poruszone podstawowe kwestie wykorzystania technologii BIM w zarządzaniu. Na wstępie przedstawiono trzy różne znaczenia BIM w ujęciu przedmiotowym, czynnościowym oraz procesowym. Zaprezentowana została istota zarządzania przedsięwzięciem budowlanym w rozumieniu koncepcji modelowania BIM oraz możliwości wykorzystania technologii BIM w przedmiarowaniu, kosztorysowaniu i harmonogramowaniu. Na koniec zostały wymienione najważniejsze zalety BIM wspomagające zarządzanie przedsięwzięciem budowlanym.
Nowa ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) w Dziale III Postępowanie o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości mniejszej niż progi unijne określa nowe zasady udzielania zamówień o wartościach powyżej 130.000 zł i poniżej tzw. progów unijnych w procedurze krajowej (zwanych zamówieniami krajowymi). Od 1 stycznia 2020 roku progi unijne dla zamówień publicznych to odpowiednio 139.000 euro (dla zamówień administracji centralnej)…
Nowa ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) określa nowe zasady udzielania zamówień o wartościach powyżej 130.000 zł i poniżej tzw. progów unijnych w procedurze krajowej. Dla przygotowania i przeprowadzenia postępowań o udzielenie zamówień zamawiający będą jednak musieli stosować także przepisy, jak dla zamówień o wyższych wartościach ze zmianami przewidzianymi w ustawie.
W szczególności zaprojektowano nową procedurę nazwaną trybem podstawowym. Zastąpi on stosowane dotychczas: przetarg nieograniczony, przetarg ograniczony, negocjacje z ogłoszeniem i dialog konkurencyjny. Pozostawiono natomiast partnerstwo innowacyjne, negocjacje bez ogłoszenia i zamówienie z wolnej ręki. Niniejszy cykl artykułów przybliży w sposób praktyczny przepisy wynikające z powyższych zmian.
Koncesja na roboty budowlane to bardzo szczególny przypadek umowy z kręgu zamówień publicznych. Szczególny z różnych powodów, nie tylko dlatego, że samo postępowanie normują odrębne przepisy. To forma partnerstwa publiczno-prywatnego niepodlegająca pod przepisy ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, a pod nieco łagodniejsze regulacje, co związane jest z tym, że w koncesji wykonawca ponosi główne ryzyko związane z eksploatacją efektu robót budowlanych.
Przedwczesne rozwiązanie umowy koncesji na roboty budowlane rodzi problemy niespotykane w bardziej typowych umowach związanych z zamówieniami publicznymi. Wynagrodzenie wykonawcy w takim przypadku w całości lub dużej części stanowi prawo do eksploatacji wyniku tych robót. Przedwczesne zakończenie umowy powoduje, że zamawiający otrzymuje wynik robót, natomiast wykonawca nie otrzymuje wynagrodzenia, mimo że jest mu należne. Artykuł zawiera podpowiedzi możliwych do ujęcia w umowie mechanizmów jej rozliczenia w takim przypadku.
Wśród podstawowych zasad postępowania o udzielenie zamówienia publicznego znajdziemy zasady pisemności i jawności. Nie służą one samym sobie. Zasada pisemności jest fundamentem zasady jawności, a ta służy zapewnieniu uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Dzięki jawności, wykonawcy uczestniczący w postępowaniu mogą na bieżąco kontrolować działania zamawiającego. Jest to kontrola najskuteczniejsza i najbardziej efektywna, ponieważ realizują ją podmioty bezpośrednio zainteresowane wynikiem postępowania, na dodatek w takim momencie, w którym poprawa błędów zamawiającego jest jeszcze możliwa.
Aby zapewnić jawność postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający zobowiązany jest do kompletowania pisemnej dokumentacji postępowania oraz udostępniania jej na wniosek wykonawców i innych osób. W artykule poruszona jest problematyka zakresu tej dokumentacji oraz czasu i sposobu jej przechowywania (z uwzględnieniem kwestii elektronizacji zamówień). Ponadto omówione są zasady udostępniania dokumentów oraz elementy, które takiemu udostępnieniu nie podlegają.
W trakcie prowadzenia prac budowlanych w obiekcie zabytkowym inwestor często będzie zmuszony do szukania kompromisu pomiędzy koniecznością spełnienia przepisów a wymogami techniczno-ekonomicznymi prowadzonej inwestycji. Podpowiadamy, czego powinien dopilnować właściciel i na co ma uważać wykonawca przystępujący do remontu zabytku.
Przedstawienie obowiązków spoczywających na inwestorze przystępującym do remontu zabytku. Jak wygląda procedura uzyskania pozwolenia na budowę obiektu zabytkowego? Jakie wymagania może narzucić wojewódzki konserwator zabytków? Z jakimi dodatkowymi obowiązkami wiąże się uzyskanie dofinansowania na remont zabytku? Cenne wskazówki dotyczące wyboru materiałów, wykonawców, sposobu prowadzenia prac oraz kontroli i odbiorów podczas realizacji robót.
Monitoring rynku budowlanego wskazuje na rosnącą wśród inwestorów popularność jednostopniowego trybu udzielania zamówienia na realizację inwestycji. Inwestorzy coraz chętniej sięgają po tryb „zaprojektuj i wybuduj” zastępując nim tryb dwustopniowy, polegający na odrębnym udzielaniu zamówienia na dokumentację projektową i realizację robót budowlanych. Takie kompleksowe rozwiązanie jest możliwie zarówno przy finansowaniu inwestycji ze środków publicznych (regulowane ustawą Prawo zamówień publicznych i przepisami wykonawczymi do tej ustawy), jak również przy finansowaniu ze środków prywatnych…
Inspiracją do napisania artykułu była wadliwa organizacja procesu inwestycyjnego, która doprowadziła do sporu pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Biuro prawne konstruując umowy dotyczące przygotowania inwestycji do realizacji, projektowania i wykonania robót budowlanych nie wzięło pod uwagę specyfiki procesu inwestycyjnego, etapowania inwestycji i ogólnie stosowanych standardów w budownictwie. W sytuacji spornej, która powstała na etapie wykonawstwa zrodziły się wątpliwości co do zakresu obowiązków poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego i odpowiedzialności za ich wykonanie.
Z uwagi na wysoki stopień skomplikowania, budowlane projekty inwestycyjne odznaczają się wysokim poziomem ryzyka. Jest ono obecne na każdym etapie cyklu życia projektu.
W praktyce, właściwe zaplanowanie robót budowlanych, obejmujące swoim zakresem skoordynowanie działań wielu instytucji i podmiotów (m.in. firm wykonawczych, podwykonawczych, dostawczych i usługodawczych), spełnienie wymagań dotyczących czasu realizacji robót, budżetu, zakresu i jakości, stanowi duże wyzwanie.
Realizacja budowlanego projektu inwestycyjnego, polegająca na zaplanowaniu i realizacji robót budowlanych, obejmuje swoim zakresem m.in. skoordynowanie działań wielu instytucji i podmiotów zmierzające do spełnienia wymagań dotyczących budżetu, czasu realizacji robót, ich zakresu i jakości. Charakter tych działań sprawia, że projekt inwestycyjny obciążony jest wysokim poziomem ryzyka. Z tego względu istotne jest efektywne zarządzanie ryzykiem projektu, zmierzające do ograniczenia i/lub wyeliminowania zagrożeń. W artykule przedstawiono zagadnienie ryzyka i zarządzania nim w toku przygotowania i realizacji projektu budowlanego. Zaprezentowano etapy zarządzania ryzykiem, istotę oraz cel ich wdrożenia i stosowania, a także strategie "obsługi ryzyka", najczęściej stosowane w praktyce firm budowlanych.
Wakacyjny kwartał przyniósł wyhamowanie negatywnych trendów gospodarczych. Spadki PKB w krajach europejskich, wzrosty cen metali szlachetnych czy wahania cen ropy nie są już aż tak drastyczne jak jeszcze 3 miesiące temu. No, może poza poziomem inflacji bazowej w Polsce, która osiągnęła najwyższy w Europie poziom 3,4%, przy rekordowo niskich stopach procentowych.
W artykule przedstawiono najciekawsze przykłady aktualnie budowanych obiektów: Fabrykę Norblina w Warszawie, Widzewską Manufakturę w Łodzi, Andersia Silver w Poznaniu, wieżowiec KTW II w Katowicach, zespół budynków przy ul. Świętopełka w Szczecinie, Biznes Port we Wrocławiu, 3T Office Park w Gdyni, Epi-Centrum Nauki w Białymstoku, dworzec kolejowy w Białymstoku, Centrum Badań Molekularnych Chorób Cywilizacyjnych w Łodzi, Pałac Izraela Poznańskiego w Łodzi. Wśród inwestycji mieszkaniowych: osiedle Nowych Kosmonautów na poznańskich Winogradach, Grano Apartments Old Town na gdańskiej Wyspie Spichrzów, osiedle Kusocińskiego w Łodzi, inwestycję Zajezdni Wrocław, wieżowiec Portova w Gdyni. Obiekty sportowe: klub RTW LOTTO-Bydgostia, Basen Brochów we Wrocławiu, hala sportowa Akademii Górniczo-Hutniczej.
Aż dziwne, że trzeba było na to tak długo czekać, bo to przecież wygoda tak dla urzędów, jak i projektantów, wykonawców i inwestorów. System dopiero jest wdrażany, dlatego działa jeszcze trochę po staremu. Od 3 sierpnia 2020 r. można pobrać już 10 formularzy koniecznych w procesie budowlanym. Na razie trzeba je jeszcze wydrukować, podpisać i dostarczyć osobiście do urzędu. Dokumenty są dostępne na stronie e-budownictwo.gunb.gov.pl – ten adres trzeba zapamiętać.
W artykule opisano najważniejsze etapy wprowadzenia cyfryzacji procesu budowlanego. Od sierpnia br. można pobrać już niektóre formularze wymagane w procesie budowlanym. W kolejnych etapach zaplanowano m.in. możliwość przesyłania formularzy za pośrednictwem platformy ePUAP, pilotaż generatora wniosków o pozwolenie na budowę, uruchomienie centralnego rejestru osób z uprawnieniami budowlanymi (e-CRUB) oraz inne ułatwienia dla uczestników procesu budowlanego.
Studenci budownictwa zdobywają podstawową wiedzę o materiałach i wyrobach budowlanych, technologiach realizacji budynków i obiektów inżynierskich, a także poznają podstawy metod projektowania wszelkiego typów konstrukcji. Obecnie ważnym elementem jest znajomość wymagań i przepisów obowiązujących w działalności budowlanej przede wszystkim w Unii Europejskiej, ale i w innych częściach świata. Nie bez znaczenia jest także umiejętność posługiwania się językami obcymi, na co uczelnie kładą coraz większy nacisk.
Porównanie kierunków budowlanych i pokrewnych oraz trybu nauczania na państwowych i prywatnych uczelniach w Warszawie. Jakie specjalizacje i możliwości oferują:
Czy znasz kulturę, którą uważa się za czwarty punkt początkowy cywilizacji miejskiej, na równi z tymi występującymi w dolinie Nilu, Indusu, Tygrysu i Eufratu? Wiąże się ona z wczesną (3500-2000 r. p.n.e.) i środkową (2000-1600 r. p.n.e.) epoką brązu, a rozwinęła się na obszarze Azji Środkowej. Kultura archeologiczna, zwana Cywilizacją Oxus lub Baktryjsko-Margiańskim Zespołem Archeologicznym, bo o niej to będzie mowa, obejmowała swoim zasięgiem dzisiejsze tereny północnego Afganistanu…
Najważniejszym aktem prawnym wydanym w III kw. 2020 jest ogłoszenie jednolitego tekstu ustawy – Prawo budowlane (poz. 13). Nowelizacja Prawa budowlanego ma znacząco uprościć i przyspieszyć proces inwestycyjno-budowlany. Do najistotniejszych zmian należy zaliczyć wprowadzenie uproszczonej procedury legalizacyjnej dotyczącej samowoli budowlanych, nowy podział projektu budowlanego, zmiany w wydawaniu zgód na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych, uporządkowanie katalogu robót wymagających pozwolenia albo zgłoszenia.
Ważnym aktem jest także Rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r. (poz. 29). Od dnia 1 stycznia 2021 r. minimalne wynagrodzenie za pracę ustalono w wysokości 2800 zł i minimalną stawkę godzinową w wysokości 18,30 zł.
Wśród 64 pozycji w zestawieniu znajdują się także: